Kaplica Świętej Barbary

Z dawien dawna w Rudzie Pilczyckiej, Skąpem, Wólce wydobywano rudę żelaza, a górnicy czcili swoją patronkę św. Barbarę. W 1696 Krzysztof Stanisław de Nadole Łącki, dziedzic dóbr Skąpe i Pilczycy z przyległościami ufundował kaplicę modrzewiową pod wezwaniem św. Barbary. Z „Monografii Dekanatu Koneckiego” ks. Jana Wiśniewskiego (wyd. w 1913 r.) dowiadujemy się, że kaplica posiadała swoje fundusze z ziemi i kapitałów, a jej funkcjonowanie zapewniał ksiądz prebendarz. Na początku XIX wieku prebendę zniesiono, a kaplica została włączona pod zarząd kościoła parafialnego. W 1890 roku, po drugiej stronie drogi, w miejscu dawnego cmentarza wzniesiono nową, murowaną kaplicę. W półokrągłej absydzie mieści się wykonany z modrzewia w stylu gotyckim ołtarz główny, a w nim obraz św. Barbary, trzymającej w prawej ręce kielich z Najświętszym Sakramentem, w lewej miecz i palmę. Po bokach ołtarza stały kiedyś figury św. Piotra i Pawła. Na lewo znajdował się ołtarz św. Józefa.

Nad wejściem zwraca uwagę drewniany, bogato zdobiony chór wsparty na dwóch słupach.

W latach 1920-50, kiedy kaplica pełniła funkcję kościoła parafialnego, powiększono ją o przybudówkę drewnianą sięgającą aż do drogi, ambona zawieszona była na lewo, a wspomniany ołtarz św. Józefa ustawiono na prawo od wejścia. Rozbudowana kaplica nie mogła pomieścić wiernych i wielu z nich stało na zewnątrz wokół krzyża misyjnego w cieniu pięknych modrzewi. Obecnie odbywa się w niej jedno nabożeństwo w roku: msza święta roratnia w dzień patronki – 4 grudnia.

Działalność górnicza zakończyła się na tym terenie prawie 200 lat temu, a św. Barbara patronuje nadal mieszkańcom parafii, którzy umieścili na murze kaplicy w 1917 roku tablicę z napisem: „Tadeuszowi Kościuszce w 100 rocznicę skonu – Chłopi Polscy”.
Dzieje kaplicy św. Barbary związane są z historią naszego regionu, a jej biała sylwetka wpisuje się pięknie w panoramę Pilczycy.